Een grens trekken tussen wat je wel en niet kunt zien als voyeurisme is erg moeilijk. Ben je een voyeur als je in een nachtclub kijkt naar een striptease? Krijg je een bon aan je broek als je op het strand staart naar vrouwen die topless zonnebaden?
Als een meisje zich op internet uitkleedt voor de webcam terwijl ze de jongen aan de andere kant niet persoonlijk kent, maakt die jongen zich dan schuldig aan voyeurisme en is het meisje dan een exhibitioniste?
Het antwoord op die vragen kun je alleen maar geven als je kijkt naar de vrije wil van degene die bekeken wordt. In veel landen is voyeurisme strafbaar, maar alleen als dat gebeurt zonder dat de persoon die begluurd wordt daarvan op de hoogte is.
Een echte voyeur wordt pas seksueel opgewonden als mensen zich uitkleden of seks hebben terwijl ze niet weten dat er gekeken wordt. De kans op ontdekking speelt daarbij vaak een extra spannende factor.
In de meeste gevallen kennen de voyeur en de bekeken persoon elkaar niet of nauwelijks. Over het algemeen gaat het bij een voyeur ook helemaal niet om echt seksueel contact.
Hij (want het zijn meestal mannen) kan best wel fantasietjes opbouwen over seksuele activiteiten met het slachtoffer, maar dat wordt eigenlijk bijna nooit echt waarheid. Als het de voyeur specifiek gaat om seksuele bevrediging, dan helpt hij zichzelf direct tijdens het gluren of later thuis op grond van herinnering, foto’s of films.
Voyeurisme is moeilijk te bewijzen. Een voyeur kan altijd claimen dat hij per ongeluk ‘struikelde’ over iets wat hij niet had mogen zien, tenzij hij het te gek maakt door bijvoorbeeld met enorme telelenzen en geavanceerde fotoapparatuur rond te gaan sjouwen. Net als bij elk ander soort fetisjisme voelt een voyeur helemaal geen behoefte om ‘af te komen’ van zijn verslaving.
Vullen voyeurisme en exhibitionisme elkaar aan?
Je zou bijna zeggen dat een voyeur en een exhibitionist een ‘match made in heaven’ is. Een voyeur kijkt graag terwijl een ander zich uitkleedt. Een exhibitionist kleedt zichzelf graag uit voor anderen.
In beide gevallen gaat het om onvervulde seksuele verlangens. Hierbij vormt het kijken of het zichzelf uitkleden een substituut voor echte seksuele voldoening en geluk. In beide gevallen kan het leiden tot zelfbevrediging.
Het lijkt appeltje-eitje om beide typen fetisjisme met elkaar te matchen, maar zo eenvoudig ligt dat niet. Zeker, die combinatie komt wel voor. Candaulisme is een mengvorm van voyeurisme en exhibitionisme.
Bij deze vorm van exhibitionisme zorgt iemand ervoor dat een ander in het geheim kan kijken naar de seksuele activiteiten van hemzelf en zijn partner, terwijl die partner daar niets vanaf weet.
Meestal werkt zo’n combinatie echter niet. De kick van een voyeur is in veel gevallen nou juist dat zijn slachtoffer helemaal niet weet dat er gekeken wordt. De exhibitionist daarentegen komt pas aan zijn trekken als hij reacties krijgt als verrassing, shock, afkeer of boosheid.
Real life seks is in beide gevallen misschien wel een wens, maar is bijna nooit aan de orde. ‘Echte’ voyeurs en ‘echte’ exhibitionisten kunnen elkaar dus eigenlijk nauwelijks of niet aanvullen.
Hoe doet een voyeur het?
Zoals veel fetishes is ook voyeurisme niet iets van de laatste tijd. In de Bijbel kun je al voorbeelden vinden van voyeurs.
Met de huidige stand van de techniek wordt het alleen veel gemakkelijker voor een voyeur om tegemoet te komen aan zijn obsessie.
Een voyeur kan een heleboel strategieën bedenken waarmee hij zijn doel – onopgemerkt kijken hoe iemand zich uitkleedt of seks heeft – kan bereiken.
De eenvoudigste vorm is natuurlijk het van een afstandje en verborgen kijken naar stelletjes die in het bos of in de auto liggen te vrijen. Daarnaast kan hij ’s avonds stiekem door een niet helemaal gesloten gordijn gluren als een vrouw zich uitkleedt of een voyeur kan bijvoorbeeld een naturistenterrein opzoeken in de hoop een glimpje bloot op te vangen.
Als een voyeur een stapje verder durft te gaan, kan hij gebruikmaken van spiekgaatjes of een two-way spiegel. Er zijn gevallen bekend van beheerders van openbare toiletten die dit soort foefjes gebruikten om in het geniep in een damestoilet te kunnen kijken. Ja, ja, dames, ook een openbaar toilet kan gevaar opleveren voor gluren!
De hedendaagse techniek maakt het nog gemakkelijker voor een voyeur om aan zijn trekken te komen. Op de eerste plaats is de stand van de foto- en filmtechniek momenteel zo groot, dat je allerlei hulpmiddelen hebt om mensen in het geheim te fotograferen.
Dan praat je niet eens over superkleine cameraatjes of webcams die zo klein zijn dat je ze nauwelijks opmerkt. Die techniek is al zo ver gevorderd dat je tegen een redelijk bedrag via internet allerlei spionageattributen kunt kopen die ideaal zijn voor een voyeur.
Dit soort gadgets zijn vaak niet eens nodig, want je kunt in elke goede fotospeciaalzaak een gigantische telelens of zelfs een sterrenkijker kopen, waarmee je op grote afstand iemand kunt bespieden.
Ook al woon je op de bovenste verdieping van een flatgebouw, misschien is het dus toch verstandig om het gordijn dicht te trekken voordat jij je uitkleedt om onder de douche te gaan!
Momenteel is er zelfs redelijk betaalbare apparatuur te krijgen waarmee je door materialen heen kunt kijken en dat geldt natuurlijk ook voor kleding. Wat dacht je wat er gebeurt als je op Schiphol je handbagage door de scanner van de douane laat lopen?
Infrarode en terahertz camera’s maken gebruik van lichtgolven die buiten het normale spectrum vallen, maar wel een beeld vormen van wat er onder bijvoorbeeld kleding verborgen zit. Deze apparatuur levert natuurlijk beelden op die er anders uitzien dan wat je gewend bent van normaal licht, maar ja, je moet wat als voyeur!
Voyeurisme kan erg ver gaan. In sommige gevallen is het voorgekomen dat mensen in hun slaapkamer een verborgen camera hadden opgesteld, waarmee ze al hun bedgeheimpjes met hun verschillende vriendinnen op de gevoelige plaat vastlegden.
Naderhand werden die filmpjes dan keer op keer opnieuw bekeken en in extreme gevallen op een vrijgezellenavondje vertoond. Zorg er trouwens voor, meisjes, dat je niet in je verliefdheid naaktfoto’s van jezelf laat nemen door je lover.
Het gebeurt maar al te vaak dat die foto’s terechtkomen op internet uit wraak om een verbroken relatie of simpelweg om er geld mee te verdienen. Maar ja, misschien ben je wel een beetje exhibitionistisch ingesteld…